10.09.2019 - 07:50 | Son Güncellenme:
Mithat Yurdakul / Ankara
Türkiye, maden arama ruhsatı aldığı yabancı ülkelerde harekete geçiyor. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA), Özbekistan’da çalışmalarına başladı. MTA’nın bir diğer sahası olan Sudan’da ise havadan jeofizik çalışması kasım-aralık aylarında yapılacak.
Havadan tespit edilecek
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in talimatıyla geçtiğimiz dönemde Sudan ve Özbekistan’da maden arama ruhsatları alan Türkiye, faaliyetlerine hız verdi. Bu ülkelerde havadan jeofizik çalışmaları yapılarak maden rezervlerinin yoğun olduğu bölgeler tespit edilecek. Çalışmaların ilki Özbekistan’da başlatıldı. Özbekistan’a giden MTA ekibi ve uçağı, kalibrasyon sonrası 23 Ağustos’ta ölçüm almaya başladı.
Uçaklar üç ruhsat sahasında yaklaşık 20 bin kilometrelik uçuş ile tarama işini neticelendirecek. Çalışmaların teknik koşullar ve hava şartlarına bağlı olarak 30 gün içerisinde tamamlanması planlanıyor.
MTA’nın bir diğer sahası olan Sudan’da yürütülecek havadan jeofizik çalışması ise mevsim koşulları gereği kasım-aralıkta gerçekleştirilecek. MTA’nın sahip olduğu iki ruhsat sahasının yaklaşık 15 bin kilometrelik uçuş ile 1 ayda taranabileceği öngörülüyor.
Anahtar role sahip
Özbekistan ve Sudan’daki çalışmalarla yurt dışı deneyimi kazanılması amaçlanıyor. Tecrübe ve tanınırlık sayesinde diğer ülkelerden gelen taleplerin artabileceği belirtiliyor. Potansiyelin belirlenmesinde anahtar rol oynayan havadan jeofizik çalışmalarının en hızlı sonuç veren çalışmalardan biri olduğu ifade ediliyor. Havadan yapılan çalışmanın 100 kat daha kısa sürede ve 29 kat daha ucuz olduğu belirtilirken, halihazırda Türkiye, tüm süreci tek başına yürütebilecek yedi-sekiz ülke arasında yer alıyor.
Nokta atışıyla sondaj yapılacak
Havadan jeofizik çalışmaları, bölge jeolojilerinin net görülmesini, rezervlerin yoğun olduğu bölgelerin tespit edilip alanların daraltılmasını sağlayacak. Elde edilecek veriler doğrultusunda hazırlanacak haritalarla nokta atışla sondaj yapılabilecek. Havadan Jeofizik çalışmaları iki Cessna Grand Caravan EX uçağına gerekli cihaz, sensör ve donanımların entegre edilmesiyle başladı. Bu proje ile 1/100 binlik bir paftanın küçük bir kısmındaki sekiz lokasyonda radyoaktif hammadde ve nadir toprak elementlerine yönelik alanlar tespit edilerek MTA’ya kazandırılmıştı. Bugüne kadar 920 bin kilometrekare alan tarandı.