24.03.2019 - 08:15 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Nevruz tatili nedeniyle her yıl mart ve nisan dönemlerinde Türkiye’yi dolduran İranlı turist sayısı bu yıl yarı yarıya azalışla karşı karşıya. Baharı müjdeleyen ve yeni yılın ilk günü olarak kabul edilen Nevruz için İran’da 21 Mart-1 Nisan tarihleri arasında tatil yapılıyor. Bu tatille birlikte İran’ın sınır komşusu Van başta olmak üzere Doğu Anadolu Bölgesi’nin önemli bir kısmı mart ayından nisanın belli bir dönemine kadar İranlı turistlerin başlıca uğrak noktası oluyor.
Bölgedeki turizmciler, bu yıl Nevruz döneminde İran’dan gelecek turist sayısında yarı yarıya düşüş beklediklerini dile getiriyor. Buna göre, İranlı turistin ilk tercihi olan Van’da geçen yıl tesisler yüzde 100 doluluğa ulaşırken, mevcut durumda doluluk yüzde 50 seviyesinde bulunuyor.
Üç yılda 1.7 milyon kişi
Turizmciler, bu dönemde İran’dan gelenlerin sayısı azalsa da İranlı gelir düzeyi yüksek turistin ilgisinin artarak devam ettiğini belirtiyor. İranlı turistlerin tatil dönemlerinde ilk tercihleri Van olsa da son yıllarda kayak merkezleri, Antalya ve İzmir gelir düzeyi yüksek turistten daha fazla pay alıyor. Yanı sıra yine Karadeniz Bölgesi de Nevruz döneminde İranlılar tarafından son yıllarda daha çok tercih edilir konuma geldi.
Geçen yıl mart ayında Türkiye’yi ziyaret eden yabancılar arasında ilk sırada 388 bin kişi sayısı ile İran yer almıştı. Yine 2016, 2017 ve 2018 olmak üzere 3 yılda ocak-mart döneminde toplam 1 milyon 710 bin kişi ile İran liderliğini koruyor
TL karşısında zorda
İran’dan Türkiye’ye gelişlerdeki bu yıl en önemli sorun ekonomik nedenler. İran, ülkeden çıkışlarda uygulamaya aldığı harç pulu bedelinde geçen yıl 10 katı artış yaptı. Yıl içinde ülkeden çıkışta 75 bin Tümen olan harç, ilk çıkışta 220 bin Tümen (52 dolar), ikinci çıkışta 330 bin Tümen ve üçüncü çıkışta ise 440 bin Tümen olarak güncellenmişti.
Bunu yanı sıra ülkede önemli bir devalüasyon da yaşıyor. Geçen yıl TL ile başabaş değerde olan Tümen, bu yıl TL karşısında 3 kat değer kaybı yaşıyor.
TÜRSAB Doğu Anadolu Bölge Temsil Kurulu Başkanı Cevdet Özgökçe, bu yıl Nevruz’un geçen yıllara kıyasla daha durgun geçtiğini hissettiklerini belirtirken, ilerleyen günlerde gelişlerin artabileceğini kaydetti. Özellikle İran’da yaşanan devalüasyona dikkat çeken Özgökçe, “Bu yıla kadar tesislerimiz yüzde 100 dolulukla çalışır, hatta turistler için evlerimizi açar ya da yakındaki illere yöneltirdik. Şu anda doluluklar yüzde 50’ye gelmedi. Gelecek günlerde hareket bekliyoruz ama beklediğimiz gibi olmayacaktır” dedi.
5 milyon olur
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık, İran ile olan turizm hacminin çok daha fazla olması gerektiğine dikkat çekerken, buna İran’ın ‘aşılamayan uçuş izinlerinin’ neden olduğunu söyledi. Ayık, “Gelen turist sayısına bakıldığında çok gibi görünse de, aslında potansiyele bakınca az bile kaldığı görülüyor. Yıllardır devam eden uçuş sorunları var. İran, tüm beklentilerimize olumlu baksa da iş icraate gelince orada kalıyor. Türkiye olarak İran’ın her anlamda yanındayız. Ancak permi (uçuş izni) vermek konusunda, turistik bölgelere uçuş açılması aşamasında ve frekans artırma noktasında hâlâ aşılamayan sıkıntılar var. Bunlar aşılırsa İran’dan yılda 5 milyon turist gelir” diye konuştu.