Kırgızistan’da iç savaş! 75 ölü 977 yaralı

Orta Asya’nın yoksul ülkesi Kırgızistan’da etnik çatışmalarla başlayan olayların katliama ve ayaklanmaya dönüşmesini önleyemeyen yönetim, düzeni sağlamak amacıyla Rusya’dan asker göndermesini istedi.
En az 69 kişinin öldüğü ve 945 kişinin yaralandığı güneydeki Oş kentinde olağanüstü durum ve sokağa çıkma yasağı ilan edilmesine karşın silahlı, maskeli gençler Özbek azınlığa ait evleri ateşe verdi, mağazaları yağmaladı. Görgü tanıkları kara dumanlar yükselen, sık sık top ve otomatik silah sesleri duyulan kentte önceki gün başlayan çatışmaların sürmesi nedeniyle yardım ekiplerinin yollarda yatan yaralılara ulaşamadığını, sokaklarda cesetlerin bulunduğunu ve ölü sayısının açıklanandan yüksek olduğunu söyledi.
Oş’taki olayların yayılmasından korkan yönetim, öğlen Celalabad kentinde olağanüstü hal ilan etti fakat çatışmalar havanın kararmasıyla birlikte Oş’un 100 kilometre kuzeyindeki bu kente de sıçradı. Kentteki Kırgız-Özbek Üniversitesi ve bir televizyon binası ateşe verilirken kentte 6 kişinin öldüğü, 32 kişinin de yaralandığı bildirildi.
Rus ajansları, can güvenliklerinden endişe eden doktorlarların çoğu zaman yardım çağrılarını karşılıksız bıraktığını aktardı. Özbeklere saldıran grup Oş’taki sınır muhafızları komutanlığında bulunan silahları almaya çalıştı, gözü yaşlı kadınlarsa evlerini yağmacılara karşı korumak için kendilerine silah verilmesini istedi.
Olayların başlamasının ardından Özbekistan, Çin ve Tacikistan sınırını kapayan yönetim, saldırılardan kurtulmak amacıyla Oş’tan kaçan Özbek asıllı binlerce kadın, çocuk ve yaşlı için Özbek sınırını açtı. Sınır kapısında yaşanan izdihamda bir çocuk hayatını kaybetti. Halkın eve kapandığı Oş’un bazı semtlerinde elektrik ve doğalgaz kesildi, yiyecek ve ilaç sıkıntısı baş gösterdi.
Nisan ayında Devlet Başkanı Kurmanbek Bakıyev’in devrilmesinin ardından iktidarı ele alan geçici yönetimin lideri Roza Otunbayeva’nın Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev’den asker göndermesi talebi kabul görmedi. Medvedev’in sözcüsü Tatyana Timakova, Kırgızistan’da yaşananların bu ülkenin iç sorunu olduğunu ve Rusya’nın müdahalesini gerektiren koşulların bulunmadığını, ancak insani yardım gönderileceğini açıkladı.
Yönetim, olağanüstü hal ilan edilen bölgelerde polise “vur” yetkisi veririken geçici hükümetin Başbakanı Roza Otunbayeva, mevcut güçlerin olayları durdurmakta yetersiz kalması üzerine istikrarın sağlanması için gönüllü halk birlikleri kurulması talimatını verdi.

Arkasında Bakıyev mi var?
Yerel gazeteciler etnik çatışma gibi görünen olayların perde arkasında Bakıyev’e bağlı güçlerin bulunduğunu düşünüyor, ayrıca iktidar boşluğundan yararlanan mafya grupları arasında da hesaplaşma yaşandığını söylüyor.

5.5
milyon nüfuslu Kırgızistan’ın yüzde 69’u Kırgız, yüzde 15’i Özbek, yüzde 9’u Rus halktan oluşuyor

1990’da 1200 kişi ölmüştü
Olayların fitilinin ateşlen-diği Kırgızistan’ın ikinci büyük kenti olan 250 bin nüfuslu Oş, 9. yüzyıla uzanan geçmişiyle Orta Asya’nın da en eski kent-leri arasında yer alıyor. Bazı efsanelerde adı Büyük İskender’le anılan kent Fergana Vadisi’nde tarihi “İpek Yolu” üzerinde bulunuyor. Özbek azınlığın yaşadığı kentte 4 Haziran 1990’da Kırgızlarla Özbekler arasında çıkan çatışmalarda 1200 kişi hayatını kaybetmişti. Müslümanlar için önemli anıtların yer aldığı kentte Suudi Arabistan’ın yardımıyla onarılan 5 bin kişilik bir cami bulunuyor. Oş, İstanbul’un da kardeş kenti konumunda.