Dev fiyat farkları şaşırttı!

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, izledikleri 34 üründe kasım ayında ortalama yüzde 189,15 üreticimarket fiyat farkı görüldüğünü, kuru kayısının 5, mandalinanın 4,7, portakalın 4,4, lahananın 4,3, elma ve kuru soğanın 3,8, kabak ve kuru üzümün 3,6, kuru incirin ise 3,5 kat fazlaya tüketiciye satıldığını belirtti.

Bayraktar, yazılı açıklamasında, kasım ayında marketlerde maydanoz, kuru kayısı, zeytinyağı ve toz şeker fiyatında değişim görülmediğini, en fazla fiyat düşüşünün yüzde 36,13 ile karnabaharda meydana geldiğini bildirdi. Geçen ay fiyatı düşen ürünlerin sırasıyla limon, pırasa, domates, salatalık, ıspanak, lahana, patlıcan, iç fındık, havuç, pirinç, mandalina, tavuk eti, Antep fıstığı olduğunu ifade eden Bayraktar, markette en fazla fiyat artışının yüzde 26,41 ile patateste görüldüğünü kaydetti.

Kasımda kuru üzüm, yeşil soğan, nohut, yumurta, kuru soğan, sivri biber, yeşil mercimek, mısır özü yağı, ayçiçeği yağı, kuru fasulye, elma, kabak, marul, kırmızı mercimek, kuzu eti, dana eti, süt ve kuru incirde fiyat artışı görüldüğüne işaret eden Bayraktar, şu bilgileri verdi:

"TZOB tarafından izlenen 34 üründe kasım ayında ortalama yüzde 189,15 fiyat farkı görüldü. Bu rakam eylülde 30 üründe yüzde 185,9, ekimde 34 üründe yüzde 194,69 düzeyinde gerçekleşti. Kuru kayısı 5 kat, mandalina 4,7 kat, portakal 4,4 kat, lahana 4,3 kat, elma ve kuru soğan 3,8 kat, kabak ve kuru üzüm 3,6, kuru incir 3,5 kat fazlaya tüketiciye satıldı. Bugün üreticide 6 lira olan kuru kayısı markette 29 lira 90 kuruşa, 45 kuruş olan mandalina 2 lira 10 kuruşa, 45 kuruş olan portakal 2 liraya, 35 kuruş olan lahana 1 lira 50 kuruşa, 67 kuruş olan elma 2 lira 56 kuruşa, 30 kuruş olan kuru soğan 1 lira 13 kuruşa, 70 kuruş olan kabak 2 lira 53 kuruşa, 3 lira 50 kuruş olan kuru üzüm 12 lira 58 kuruşa, 6 lira 50 kuruş olan kuru incir 22 lira 95 kuruşa tüketiciye sunuluyor."

"ÜRETİCİ MALİYETİNE PATATES SATIYOR"

Şemsi Bayraktar, geçen ay üretici fiyatlarında en fazla fiyat artışının patateste görüldüğünü, ayrıca yumurta, elma, yeşil mercimek ve nohutta da fiyat artışları yaşandığını bildirdi. Bayraktar, "Patateste yaşanan pazarlama sorunları sonucu fiyatların dibe vurmasıyla birlikte üreticilerimiz, ekim ayında bir kilogram patatesini 25 kuruşa ancak satabilmişti. Kasım ayında İç Anadolu Bölgemizde patates hasadının tamamlanmasının ardından fiyatlar 25 kuruştan 45 kuruşa çıktı. Her ne kadar fiyatlar artış göstermiş olsa da bir kilogram patatesin üretim maliyeti 40-50 kuruştur. Üreticilerimiz maliyetine ürün satıyor. Bu şartlar altında üretimin sürdürülmesi zordur. Patateste ekim alanlarının daralması halinde tüm taraflar olumsuz etkilenir." değerlendirmelerinde bulundu.

Elma ve baklagillerde de üreticilerin sorunlarının dikkate alınması gerektiğine işaret eden Bayraktar, üretimden vazgeçen üreticilerin yeniden baklagile yönlenebilmesi için 2014 yılında kilogramda 10 kuruştan 20 kuruşa, 2016 yılında 30 kuruşa çıkarılan prim desteğinin artarak devam etmesi gerektiğini kaydetti. Bayraktar, zeytinyağının fiyatının artmasında ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki hasadın sonuna yaklaşılmasının etkili olduğunu aktardı.

TZOB Genel Başkanı Bayraktar, fındıkta 420 bin ton rekolte tahmini yapılmasına rağmen söz konusu ayda fiyatların düşmeye devam ettiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"Bu durum her zaman dile getirdiğimiz oligopol yapıyı, çok sayıda satıcıya rağmen az sayıda alıcı gerçeğini açıkça ortaya koymaktadır. Nitekim Rekabet Kurumu da fındık piyasasına yönelik sektör araştırması yapılmasına karar vermiştir. Fındık piyasası tekelci piyasa şartlarına doğru gidiyor. Devlet bir an önce olaya müdahil olmalı, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) garantör olarak devreye alınmalı, Fiskobirlik’in alım yapmasını sağlamalıdır."

Geçen yılın ocak-ekim döneminde Rusya'ya 632 milyon 484 bin 709 dolarlık yaş sebze meyve ihracatı yapılırken, bu yıl aynı dönemde uygulanan ambargo nedeniyle bu ülkeye ancak 175 milyon 508 bin 337 dolarlık ihracat gerçekleştirilebildiğini, yaş sebze ve meyvede kaybın 456 milyon 976 bin 372 dolar olduğunu kaydeden Bayraktar, Rusya ile ilişkilerde olumlu yönde gelişme yaşanmasının iki ülkenin de menfaatine olacağına işaret etti.