Yapay zeka hayvan dilini çözüyor

Evcil hayvan sahipleri hayvanlarının söz dinlemesiyle övünmeyi pek sever. Aslında marifet hayvanın söz dinlemesinden çok insanın onunla doğru iletişim kurabilmesinde yatıyor. Hayvanlarımıza çeşitli kelimeler “öğretiyoruz” ve her seslendiğimizde anlamalarını bekliyoruz. Aslında hayvanlar kelimeleri değil, kelimenin taşıdığı vurguyu, enerjiyi ve tonlamayı öğreniyorlar. Yani “gel” demeden gel gibi tınlayan başka bir ses çıkardığınızda, hatta sadece o enerjiyi yaydığınızda bile köpeğiniz hevesle size koşabilir. Peki köpeğin “gel” kelimesini anlamasını normal karşılıyoruz da biz bir “hav” kelimesinden ne anlıyoruz? Çoğunlukla hiçbir şey. Yine de hayvanlardan daha zeki olduğumuza eminiz.

Gözlemleme tekniği

Empati duyumuz Çomar kadar gelişmiş olmasa da yapay zeka teknolojimiz var! Evcil hayvanların sesleriyle ve beden dilleriyle “ne anlatmak istediğini” öğrenen yapay zeka algoritmaları geliştirilmeye başlandı. 10 yıl içinde ilk “Evcil Hayvan Tercüme Uygulaması”nın piyasaya sürülebileceği düşünülüyor. Yapay zeka, aslında buradaki kullanımıyla “makine öğrenimi”, hayvanların temel iletişim metotlarını öğrenmek için gözlemleme tekniğini kullanıyor. Örneğin bir köpeğin havladığında veya kuyruğunu kıstırdığında ne anlatmak istediğini anlayabilmek için beden dilini ve kuyruk hareketlerini de gösteren binlerce havlama videosu analiz ediliyor. En başta bu hareketlerin ne anlama geldiği bilgisi için insanların deneyimlerine başvuruluyor. Deneyimli bir köpek bakıcısı, belli bir hareket dizisini gördüğünde “Dışarı çıkmak istiyor” yorumunda bulunabiliyor. Bu yorum video ile ilişkilendirilip yapay zeka algoritmasına tanımlanıyor. Yapay zeka bunun gibi birbirinden farklı binlerce ifadeyi karşılaştırıp eşleyerek hayvan dilini çözmeye başlıyor.

Karmaşık bir iletişim

Kuzey Arizona Üniversitesi’nden Dr. Con Slobodchikof, Amerikan çayır köpeklerinin iletişimi üzerine 30 yılı aşkındır çalışan bir akademisyen. Dr. Slobodchikof, çayır köpeklerinin neredeyse bir “dil” sayılabilecek nitelikte sofistike sesler kullandığını saptamış. Bu köpekler yüksek tonlarda ses çıkararak bir etoburun yaklaştığını birbirlerine bildirebiliyorlar. Etoburun türüne ve boyutlarına göre sesleri değişiklik gösteriyor. Hayvanlar bu seslerin farklı kombinasyonlarıyla daha karmaşık iletişim kurabiliyorlar, hatta yakındaki bir insanın kıyafet rengini bile ifade edebiliyorlar. Dr. Slobodchikof, elde ettiği verileri yapay zekayla işleyerek sesleri İngilizce’ye çeviren bir algoritma geliştirmeyi başarmış. Zoolingua adlı bir şirket kuran doktor, yakın gelecekte evcil köpeklerin ve kedilerin ifadelerinin bu teknolojiyle anlaşılabileceğine inanıyor.

Araştırmalar yalnızca ev hayvanlarıyla sınırlı değil. MIT Üniversitesi araştırmacıları insan diline benzeyen kelime dağarcıklarıyla bilim insanlarının ilgisini çeken Marmoset maymunları üzerinde yapay zekayla çalışmalar gerçekleştiriyor. Cambridge Üniversitesi’ndeyse çiftliklerdeki koyunların sağlık durumunu anlamak üzere acı çekip çekmediğini yüz ifadesinden anlayan algoritmalar geliştiriliyor.

Hayvanın yüzüne bakıp söyleyecek

Amerika’da Zoolingua adlı şirketin geliştirmeye başladığı Hayvan Dili Tercüme algoritması, 10 yıl içinde kedi ve köpeklere tercüman olabilecek. Hareketlerin ve seslerin anlamlarını tanımlamak için hayvan sahiplerinin yorumlarının yanı sıra bilimsel deneylerle ölçülen ses ve beden dili analizleri kullanılacak. Henüz başlangıç aşamasındaki çalışmalar tamamlandığında cep telefonunu hayvanın yüzüne tutarak ne derdi olduğunu anlamak mümkün olacak.