04.08.2017 - 02:30 | Son Güncellenme:
Mithat Yurdakul / Ankara
Türkiye’nin ilk rüzgâr Enerjisi Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) için açılan ihalede, düşük maliyetiyle dünya rekoru fiyat çıktı.
Kilovatsaat başı en düşük teklifi, kWh başına 3.48 dolar/sent ile Alman Siemens ile Türkerler ve Kalyon Enerji konsorsiyumunun verdiği ihalede, Türk firmalarla ortaklık kuran 4 Alman, 2 Çinli, 1 ABD’li, 1 Danimarkalı enerji devi yarıştı.
İhalenin Türk ekonomisine güveni gösterdiğini belirten Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Albayrak, “Ortaya çıkan sonucun, Türkiye - Alman ilişkileri açısından bölgeye ve dünyaya önemli bir mesaj olduğunu düşünüyorum” dedi.
8 yabancı dev yer aldı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda düzenlenen ihaleye 8 konsorsiyum katıldı. İhalede önce mali teklif zarfları açıldı.
General Electric - Fina Holding kWh başına 5.48 dolar/sent,
Siemens - Türkerler - Kalyon 4.19 dolar/sent,
Nordex - İklim - MKS - Zorlu 5.20 dolar/sent,
Enercon - Dafne Enerji - Limak 5.72 dolar/sent,
Goldwind - Akfen - Beyçelik 5.98 dolar/sent,
Vestas - Enerjisa 6.33 dolar/sent,
MingYang - İlk İnşaat 5.49 dolar/sent ve
Senvion - IC İçtaş 5.27 dolar/sent teklif verdi.
En yüksek teklifleri veren Vestas - Enerjisa, Goldwind - Akfen- Beyçelik ve Enercon - Dafne Enerji - Limak konsorsiyumları bu bölümde ihaleden elendi.
5 konsorsiyum ile açık eksiltmeye geçilirken, ilk turda MingYang - İlk İnşaat 4.18 dolar/sent teklif vermesinin ardından, GE - Fina Holding ve Senvion - IC İçtaş Enerji konsorsiyumları çekildi. Üçüncü turda da Nordex - İklim Elektrik - MKS - Zorlu Enerji ihaleden ayrıldı.
Kıyasıya bir yarış oldu
Sona kalan MingYang - İlk İnşaat ve Siemens - Türkerler - Kalyon konsorsiyumları arasında 30. tura kadar devam eden kıyasıya yarış yaşandı. MingYang - İlk İnşaat 30. turda son molasını aldı ve çekildiğini açıkladı. Böylece Siemens - Türkerler - Kalyon Enerji konsorsiyumu, kilovatsaat başına 3.48 dolar/sent fiyatla ihalede en düşük teklifi vermiş oldu.
Albayrak: Dünya rekoru fiyat
Enerji Bakanı Albayrak, bakanlıktaki yarışmayı kazanan firmaların temsilcileriyle görüştükten sonra basın mensuplarına yaptığı açıklamada, şunları söyledi:
“Düne kadar rüzgârda yerli katkı payıyla kilovatsaat başına 10.3 dolar/sent olan alım maliyeti, tarihi bir rekorla bugünkü ihalede kilovatsaat başına 3.48 dolar/sente düşerek, bir dünya rekoru fiyatla gerçekleşti. Üretilecek elektrik asgari 3 milyar kilovatsaat ama bunun da üzerine çıkılacak. Proje kapsamında yapılacak Ar-Ge özellikle bölgede yerli istihdam açısından çok önemli çünkü Ar-Ge’deki kritik noktalardan biri yerli mühendis istihdamı, bu oran yüzde 80 olacak.”
Enerjide liderlik
YEKA projesinin yerlileşme ve teknoloji yatırımı noktasındaki önemine işaret eden Albayrak, şöyle devam etti:
“İnşallah bu yatırımlar, Türkiye için dünya enerji piyasalarında öncülük etme, çok büyük bir dönemin başlangıcı olma noktasında da bize büyük bir mutluluk ortaya koymuştur.
Güneşte hedefimiz 2018 bitmeden Türkiye’de ilk yerli üretim güneş panellerini devreye almaktı. Bugün imzaları attıktan sonra en kısa süre hedefiyle birlikte, inşallah 2019 başına kadar yerli üretim rüzgâr türbinlerimizi sisteme dahil edeceğiz.”
Albayrak, rüzgâr YEKA projesiyle yılda yaklaşık 1.5 milyon ton karbon salınımının önleneceğini de söyledi.
Türkiye - Almanya ilişkilerine katkı...
İhaleye katılan Alman şirketler ile kazanan konsorsiyumdaki Alman devi Siemens’e dikkat çeken Albayrak, ihalenin Türk-Alman ilişkilerine etkisi için de şöyle konuştu:
“Bugün ortaya çıkan sonucun, Türkiye - Alman ilişkileri açısından bölgeye ve dünyaya önemli bir mesaj olduğunu düşünüyorum. Özellikle dünyanın herhangi bir ülkesinde bir çok şeyler yaşanabilir, bugün öyledir yarın böyledir. Kurumlar kişiler amenna bugün gelir yarın gider, ancak devletler ve ilişkiler uzun solukludur. Hele de yaklaşık 200 yıldır, önemli tarihsel işbirlikleri içerisinde olan Türkiye-Almanya ilişkileri açısından baktığımızda, özellikle bugün ortaya çıkan sonuç, iki ülke ilişkilerine önemli bir katkı yapacağını da göstermiştir. Türkiye’nin geleceğine güven noktasında, Alman firmalarının bu kadar cesur ve girişimci vizyoner bakış açısıyla yapacağı yatırım, Türkiye-Almanya ilişkilerine katkı sağlayacaktır. İnşallah önümüzdeki dönemde bu ve benzeri işbirlikleri ile geçmişte olduğu gibi bundan sonra da daha akılcı, rasyonel ve kazan- kazan ilişkisine dayalı, iki ülke işbirliklerinin gelişmesine daha çok katkı sağlayacak benzeri süreçleri hep birlikte yaşarız.”
YEKA modeli devam edecek
Albayrak, YEKA modelinin devam edeceğini vurgulayarak, “Hedefimiz Türkiye’nin yerli kaynaklar, yerli üretim noktasında kapasitesini her geçen gün artırmak. YEKA modeli ile güneş ve rüzgârda bu süreci devam ettireceğiz. Arzın daha düşük olduğu bölgeleri önceliklendirerek, kaynağından üretimi ve tüketimi destekleyecek şekilde hem güneş, hem rüzgâr, hem de yerli kömürde YEKA ve yerli kömür yatırımlarımız devam edecek” dedi.
Türker: Dersimizi çok iyi çalıştık
İhaleyi kazanan konsorsiyumda yer alan Türkerler İnşaat’ın Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Türker, ortakları Siemens’in rüzgâr enerjisini çok iyi bildiğini belirterek, ihale sonucunun Türkiye’ye duyulan güveni gösterdiğini kaydetti. Türker, “Ortaklarımızla dersimizi çok iyi çalıştık. Siemens gibi bir ortak olması bize güç verdi” dedi. Türker, teklif ettikleri fiyatları Siemens’in teknolojisinin yüksekliğine güvendikleri için verdiklerini kaydetti. Türker, türbin fabrikasını Siemens’in kuracağını belirterek, “Ekipmanların finansmanını yabancı kaynaklardan, kalan kısmı ise yerli bankalardan sağlamayı planlıyoruz” dedi. Siemens Gamesa Türkiye Üst Yöneticisi Hakan Yıldırım da “Elektrik birim maliyetini daha düşürmek için elimizden geleni yapacağız” diye konuştu. Kalyon Holding Enerji Grup Başkanı Murtaza Ata “Bin megavat daha Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltmayı gerçekleştiren bir ihale oldu” dedi.
Hangi yatırımlar yapılacak?
YEKA yarışması için özel hazırlanan şartnameye göre yarışmayı kazanan firma, 100 milyon doların üzerinde yatırım ile fabrika kuracak. Fabrikada en az 2.3 MWe gücünde 300 ila 450 adet yerli rüzgâr türbini üretimi gerçekleştirilecek.
Fabrikada üretilecek rüzgâr türbinlerinin yerlilik oranı asgari yüzde 65 olacak.
Rüzgâr YEKA’sı yarışmasını kazanan firma, 1 milyar doların üzerinde rüzgâr tesisi yatırımı yapmış olacak. Yerli RES’lerin işletmeye girmesiyle yaklaşık 1.1 milyon evin yıllık elektrik ihtiyacı rüzgârdan karşılanacak.
3750 istihdam
Yarışmayı kazanan konsorsiyum, 10 yıl boyunca, yüzde 80’i Türk mühendislerden oluşan 50 teknik personel ile AR-GE faaliyeti yürütecek.
Her yıl için bu faaliyetlere 5 milyon dolar ayıracak. rüzgâr YEKA’sı yaklaşık 3 bin 750 kişilik bir istihdam sağlayacak.