Zam yapmamak için çaba göstereceğiz

Maliye Bakanı Unakıtan, 2003 bütçesi gerçekleşmelerini dün bir basın toplantısıyla kamuoyuna açıkladı. Bütçe gelirlerini 100.1 katrilyon, giderlerini de 140.1 katrilyon lira olarak açıklayan Unakıtan, bütçenin 39 katrilyon 992 trilyon lira açık verdiğini, açığın GSMHye oranının da yüzde 14lerden yüzde 11.2ye düşürüldüğünü söyledi. Bütçenin başlangıç ödeneğinde 65 katrilyon 450 trilyon lira olan faiz ödemelerinin 58.6 katrilyon lira gerçekleştiğini kaydeden Unakıtan, faizden 6.8 katrilyon lira tasarruf edildiğini dile getirdi. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, zam yapmamaya ve vergiyi artırmamaya özen göstereceklerini, zamların IMFyle şubat ortasındaki görüşmelerin ardından belli olacağını söyledi. Basında çıkan zam haberlerinin "vatandaşın yüreğini hoplattığını" belirten Unakıtan, "Kaynak çalışmalarımız zam yapmama yönünde" dedi. Unakıtan, emekli ve asgari ücret artışlarını karşılayacak ödeneklerden yüzde 10 kesinti öngören tasarının Başbakanlığa sevkedildiğini dile getirdi. Unakıtan son günlere kamuoyunda tartışılan zam konularına da değindi. Asgari ücret artışı ile emeklilere yapılan zamların kesin maliyetini 3 katrilyon 470 trilyon lira olarak açıklayan Unakıtan, bu alanda yapılan artışların enflasyonu yükseltici bir etkisi olmayacağını belirtti.Ortaya çıkan maliyetin karşılanması için çalışmaların devam ettiğini anlatan Unakıtan, "Dün (önceki) akşamdan beri TVler zam, vergi artışları diye yayın yapıyor. Bu yayınlarla vatandaşı hoplatıyorsunuz" diye konuştu. Çalışmaların zam yapmama yönünde olduğunu anlatan Unakıtan, "Zam yapmamak ve vergileri artırmamak için azami çaba gösteriyoruz" dedi. Kaynağı olmayan bir harcama yapmayacaklarını söyleyen Unakıtan, bütçe ödeneklerinde yüzde 10 kesinti öngören yasa taslağını Başbakanlığa sevkettiklerini söyledi. Unakıtan, vergi gelirleri hedefine ulaşmak içinde gereken ek tedbirlerin en kısa sürede alınacağını belirtti. 3.5 katrilyonluk ek yük Bu arada gazeteciler Unakıtana, vergi gelir tahmininin 86.8 katrilyon olması, gerçekleşmenin ise 84 katrilyon 335 trilyonda kalması nedeniyle vergi gelirinde 2004 hedefine ulaşmak için zam yapılıp yapılmayacağını, IMF Birinci Başkan Yardımcısı Anne Kruegerin "ek tedbirler açıklanmazsa biz de gelmeyiz" anlamında yorumlanan açıklamasını nasıl değerlendirdiğini sordu. Unakıtan konuyla ilgili olarak şunları söyledi:"Birinci hedefimiz mali disipline uymak, faiz dışı fazla hedefini yakalamak. Kaynağı olmayan bir harcama yapmayacağız. Ayrıca vatandaşa yük getirecek zam yapmadık. IMF ile çalışmalar şubat ayında tamamlanacak. Biz geldiğimizde dördüncü gözden geçirme bitmişti. O günkü sıkıntılı şartlar altında bunu tamamladık. Şimdi yedinci gözden geçirmeyi de diğerlerini nasıl yaptıysak tamamlayacağız. Müzakere çerçevesinde mutabakata varacağız. Kruegerin o sözlerini ise ben duymadım."Öte yandan gelir idaresinin yeniden yapılanması hakkında bilgi veren Unakıtan, mevzuatı basitleştireceklerini söyledi. Unakıtan, bir soru üzerine yeniden yapılanma sonucunda gelir idaresinin müsteşarlık olmayacağını, bunun yerine başkanlık tarzı bir formül üzerinde çalıştıklarını bildirdi. IMF ile mutabakat Maliye Bakanı Unakıtan, Ek Bütçe Kanunu ile hedeflenen gelirden 2.3 katrilyon liralık bir sapma olduğunu ancak bu rakamları iyi izledikleri için giderleri kısarak hedeflerden sapılmadığını söyledi. Vergi tahsilatında 2003 yılında yüzde 93le en yüksek oranı yakaladıklarını kaydeden Unakıtan, gelirdeki sapmanın nedenlerini şöyle açıkladı:"Sapmanın bir nedeni enflasyonun hedeflenenin de altına çıkması oldu. Bir diğer sapma da KDV ile petrol, tütün ve alkollü içkilerden alınan ÖTVnin zayıf performansından kaynaklandı. Başta petrol ürünleri olmak üzere diğer kalemlerde yılın ikinci yarısında zam bekliyorduk. Bu olmayınca gelir hedefi de beklentinin altında kaldı. Son olarak bütçedeki dolar rakamı yüksek belirlenip dolar düşünce ithalde ve içeride alınan KDV düştü." Gelirler saptı, giderler kısılarak hedef tutturuldu Unakıtan gelirlerdeki sapmadan kaynaklanan sorunu giderleri dengeleyerek kapattıklarını dile getirdi. Unakıtan, "Gelir düşük oldu ama gider de düşürüldü. Bu sayede faiz dışı fazla hedefi de güzel bir şekilde tutturuldu. Bizim için aslolan faiz dışı fazladır" diye konuştu. Aslolan faiz dışı fazla Hesap Uzmanları Kurulunun 2003 yılına ilişkin vergi denetimleri sonucunda vergi kayıp - kaçak oranının yüzde 173ten yüzde 214e çıktığını ortaya koyan raporuyla ilgili konuşan Unakıtan, "Denetimlerin daha etkin olması nedeniyle ortaya çıkarılan matrah farkı arttı. Sadece İmar Bankasında yapılan denetimlerde katrilyonluk matrah farkı ortaya çıktı" dedi. İmar Bankasıyla ilgili kesin bir rakam veremeyeceğini söyleyen Unakıtan, "Burada 200 şirketle karşı karşıyayız. Benim bildiğim sadece İmar Bankasında 6.5 katrilyon lira kadar bir rakam söz konusu" diye konuştu. Maliye Bakanı Unakıtan, büyük miktarlarda vergi kaçağı olduğunu kabul ettiğini, artık enflasyon muhasebesinin devreye girmesi ve denetimlerin sıkılaştırılmasıyla kimsenin bir bahanesi kalmayacağını söyledi. İmarda 6.5 katrilyonluk matrah farkı bulundu Konsolide bütçe faiz dışı fazlasına ilişkin kesin sonucu açıklayan Unakıtan yüzde 5lik hedefin aşılarak yüzde 5.03 olarak gerçekleştiğini söyledi. Hedefin parasal tutarının 17 katrilyon 852 trilyon liraya tekabül ettiğini söyleyen Unakıtan, "Biz 17 katrilyon 950 trilyon liraya ulaştık. Hedefin 98 trilyon lira üzerine çıktık" dedi. Verilen faiz dışı fazla sayesinde hükümete güvenin arttığını buna bağlı olarak faiz oranlarının düştüğünü ve bütçedeki faiz yükünün azaldığına dikkat çeken Unakıtan bu sayede 2003 bütçesinde faiz harcamalarında 6.8 katrilyon fazla tasarruf ettiklerini belirtti. Kamuda genel faiz dışı fazlanın yüzde 6.5 olarak hedeflendiğini bunun yüzde 5inin bütçeden yüzde 1.5inin de KİTler ve bütçe dışı fonlardan geleceğini hatırlatan Unakıtan, "Yüzde 6.5i tutturmak mecburiyetindeyiz. Genel bütçe dışındaki KİT rakamları şubat ortalarına doğru gelir ve fazla belli olur" dedi. Faiz dışı fazla hedefin üzerinde çıktı