‘Referandum durdurulsun’

Irak Başbakanı Haydar el İbadi, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) 25 Eylül’de yapması planladığı bağımsızlık referandumunun durdurulmasını resmen talep etti. Bu tapel sonrası Irak Yüksek Mahkemesi’nden, halk oylamasının askıya alınması kararı çıktı.
Mahkeme sözcüsü İyas Samuk, yaptığı yazılı açıklamada, “Mahkeme, üyelerin katılımıyla toplanarak, Kürdistan bölgesi ve diğer bölgelerde (tartışmalı bölgeler) referandumun durdurulması için gelen talepleri inceledi” ifadelerini kullandı. Samuk “Yapılan inceleme sonrası mahkeme, Kürdistan bölgesinde çıkarılan ‘8 Haziran 2017 tarihli ve 106 sayılı Başkanlık emrine göre 25 Eylül’de yapılması planlanan referandumu’ durdurma kararı aldı” dedi. Yapılan açıklamada, 25 Eylül’de yapılması planlanan bağımsızlık referandumunun yasa dışı olduğuna dair şikayetler incelenene kadar, halk oylamasının askıya alınmasına karar verildiği belirtildi.
İbadi’den resmi talep
Irak Federal Mahkemesi’nin, IKBY’nin düzenlemeyi planladığı bağımsızlık referandumuna ilişkin yürütmeyi durdurma kararını, Başbakan Haydar el-İbadi’nin resmi talebi üzerine aldığı bildirildi. Irak Başbakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, “Federal Mahkeme, Başbakan Haydar el-İbadi’nin Kürdistan bölgesi ve Irak’ın herhangi bir ilinde referandumun yapılmasının anayasaya aykırı olduğu yönündeki talebini aldı ve kararını verdi” denildi.
IKBY referandumda ısrarlı
Irak Meclisi Hukuk Komitesi üyesi Aliye Nusayyif, “Mahkemenin aldığı karar yasal şekilde yapılan başvurular sonucu alınan bağlayıcı bir karardır. Kararı uygulamamak isyan sayılır” dedi. Nusayyif, “Hükümet, bu karara karşı gelen IKBY hakkında hukuki adımları atmakla mükellef oldu. Hükümet konuyu ayrıca Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine de taşımalıdır” diye konuştu.
‘Ertelenmeyecek’
Kürdistan Demokratik Partisi’nin (KDP) Rusya resmi temsilcisi Hoşavi Babakr ise, mahkemenin referandumu askıya alınması yönündeki kararı nedeniyle, 25 Eylül’de düzenlenmesi planlanan referandumun ertelenmeyeceğini ifade etti. Sputnik’e konuşan Babakr, “Referandum ertelenmeyecek, çok kısa bir süre kaldı. Referandum için her şey hazır, uluslararası gözlemciler ve basın geliyor. Seçmenler de geliyor” dedi. Kürt temsilci, “IKBY ve Irak arasında çok az ortak nokta kaldı. Vekillerimiz Irak parlamentosundan ayrıldı, Irak ordusu IKBY’den çekildi. Gerçekler böyle” diye ekledi.

BM’den uzlaşı çağrısı

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de, IKBY’nin tek taraflı referandum kararının DAEŞ’le mücadeleye gölge düşüreceği uyarısında bulundu. Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric, “Genel Sekreter, şu anda referandum yapılması yönündeki tek taraflı bir kararın geri alınmış bölgelerin yeniden inşa edilmesine ve 3 milyondan fazla mülteci ve ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin güvenli bir şekilde geri dönüşüne gölge düşüreceğine inanıyor” ifadesini kullandı.
Guterres’in “Irak’ın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve birliğine saygı duyduğu ve merkezi hükümet ile IKYB arasındaki bütün sorunların diyalog ve yapıcı uzlaşı yoluyla çözülmesi gerektiğine inandığı” belirtildi.

‘Türkiye’yle ilişkilerimizin zayıflamasını istemeyiz’

IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani, bağımsızlık referandumunun Türkiye’yle olan iyi ilişkileri zayıflatmasını arzu etmediklerini dile getirdi. Sputnik’in aktardığına göre, “Russia Today”e konuşan Barzani, “Aslında referandum konusunun uluslararası alanda abartıldığını düşünüyoruz. Olduğu gibi görülmeli, ne için yapıldığı ve neye hizmet ettiği şeklinde. Tekrar vurgulamak istiyorum ki referandumdan bir gün sonra, bağımsızlığımızı ilan edeceğimiz bir pozisyonda olacağımıza anlamına gelmiyor. Biz Türkiye’yle iyi ilişkilerimizden memnunuz, hem siyasi hem de sosyal ve ekonomik olarak. Ve kesinlikle bunu bozmak istemeyiz. Türkiye’yle ilişkilerimize değer veriyoruz ve bu sürecin, Türkiye ile ilişkilerimizi zayıflatmasını istemiyoruz” ifadelerini kullandı.

Kürt yönetimi ertelemeyi kabul etmedi

Kürt yönetimi, Kuzey Irak’ta 25 Eylül’de yapılacak bağımsızlık referandumunun ertelenmesine yönelik BM, ABD ve uluslararası toplumun talebini reddettiğini resmi olarak taraflara bildirdi.
Bölgesel Kürt Hükümeti Başbakanı Neçirvan Barzani, ertelemeye dair bir kararın söz konusu olmadığını belirterek, ABD’ye, “Referandum için doğru zaman” mesajı verildiğini söyledi.
Irak Yüksek Mahkemesi, referandumun askıya alınması yönünde kararını açıklarken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la ABD’de bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, New York’ta, Kürt Yönetimi Dışilişkiler Ofisi Sorumlusu Felah Mustafa ile bir görüşme yaptı. Çavuşoğlu’nun, New York’taki görüşmede de Türkiye’nin referanduma yönelik tepkilerini aktarırken, bu girişimden derhal vazgeçilmesini talep ettiği öğrenildi. l NAMIK DURUKAN Ankara