“Obama Rusya’da birkaç saat gözaltında tutulmuş”

ABD Başkanı Barack Obama ve Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev’in iki ülke arasındaki soğukluğun giderilmesi konusunda yapıcı diyalog başlatma konusunda verdikleri sözü tuttukları bildirildi. Rus Vremya Novostey gazetesinde, “Obama ve Medvedev verdikleri söz tuttular” başlığıyla yayımlanan yorum-haberde, iki liderin dün Londra’da heyetler arası, ardından baş başa yaptığı görüşmede, Obama’nın temmuz ayında Moskova’yı ziyaret etmesi kararının alındığı ifade edildi.
Baş başa görüşmede her iki liderin “kendilerinden emin şekilde” konuştukları, ancak “üzerlerine odaklanan aşırı dikkatten” rahatsız oldukları belirtilen haberde, iki liderin bu rahatsızlıklarını temmuz ayında Moskova’daki görüşmede atmalarının beklendiği kaydedildi.
Medvedev-Obama görüşmesinin sonunda yayımlanan ortak deklarasyonun 19’uncu maddesinde iki liderin soğuk savaş dönemi düşüncelerinden uzaklaşıp, iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir başlangıç yapmayı düşündüklerinin belirtildiği vurgulanan haberde, bildirideki şu noktalara dikkati çekildi:
“Birkaç ay boyunca yoğun çalışmalar sonucu ilişkilerimize yeni ivme kazandırdık. Şimdi sıcak sözlerden somut faaliyetlere geçme zamanı geldi. Bu faaliyetler, hem Rusya, hem ABD hem de dünyadaki barış ve istikrar taraftarı olan herkesin çıkarına uygun olabilir. Temmuz ayında Moskova’da yapılacak zirvede dünkü görüşmede ileri sürülen görüşlerin ilk pratik sonuçlarını da görmek mümkün olabilir. Füze kalkanı ve İran’ın nükleer programı dünkü görüşmenin ana konusunu oluşturdu. Obama, bu konu ile ilgili tüm sorunların diplomatik yöntemler kullanılarak çözülmesine niyetli olduğunu, Rusya ile ABD arasında çok sayıda farklılığın bulunduğunu ancak kendisinin bu farklılıkların derinleştirilmesi taraftarı olmadığını vurguladı. Obama, iki ülkenin çok büyük ikili işbirliği potansiyeline sahip olduğunu ve özellikle Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) konusundaki işbirliğinin çok iyi bir başlangıç olabileceğini kaydetti.”

“OBAMA RUSYA’DA BİRKAÇ SAAT GÖZALTINDA TUTULMUŞ”
Haberde, Obama’nın NPT konuşunda işbirliği yapılması isteğine ve temmuz ayındaki Moskova ziyaretine, 2005 yılında NPT çerçevesinde Rusya’nın Perm kenti yakınlarındaki bir tesisi denetime geldikleri sırada birkaç saat gözaltında tutulmasının bile engel oluşturmadığı kaydedildi. Obama ve beraberindeki Amerikalı bir senatör 2005 yılında Perm kenti yakınlarındaki bir tesisi denetlemek için Rusya’ya gelmiş, ancak 2 senatör Perm havaalanında Rus Sınır Muhafaza polisleri tarafından çok sıkı bir kontrole tabi tutularak, birkaç saat havaalanında tutulmuşlardı. Rus “Gazeta” gazetesi de iki başkanın bu görüşmesinin uzun süredir beklendiğini belirterek, görüşme sonucunda stratejik öneme sahip iki ortak bildiri yayımlandığı kaydedildi.
Haberde, bildirilerden birinin Rusya ve ABD ilişkilerinin geleceğiyle ilgili olduğu belirtilerek, “İkincisi de 1991 yılında Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov ile dönemin ABD Başkanı Baba George Bush arasında imzalanan Start-1 anlaşmasının devamıyla ilgiliydi” denildi. Tarafların, Start-1 anlaşmasının metninin Obama’nın Moskova’ya yapacağı ilk ziyarete kadar hazırlanması konusunda anlaştığı vurgulanan haberde, iki liderin ayrıca Afganistan, Rusya’nın Dünya Ticaret örgütü (DTÖ) üyeliği, ekonomik ve siyasi konularda görüş alışverişinde bulunduğu kaydedildi. Rusya Federasyon Konseyi Uluslararası ilişkiler Komitesi Başkanı Mihail Margelov da yaptığı açıklamada, oğul George Bush tarafından dondurulan Start-1 anlaşmasının yeni metninin temmuz ayında yapılması beklenen görüşmeye kadar yetiştirilebileceğini belirterek, “(Eski ABD Dışişleri Bakanı Henry) Kissenger-(eski Rusya Başbakanı Yevgeniy)Primakov grubu tarafından yapılan ancak çok fazla afişe edilmeyen görüşmelerden edinilen tecrübelerden de bu metnin yazımında faydalanılacak” diye konuştu.
Uluslararası Güvenlik Enstitüsü Başkanı Aleksey Arbatov da yaptığı açıklamada, dünkü görüşmede yüzeysel bir bildiri yayımlanması beklenirken, geçen yıl aralık ayında süresi sona eren Start-1 anlaşmasının yeni metninin hazırlanması gibi somut bir noktanın ortaya çıktığına şahit olduklarını belirtti.
Rus parlamentosunun alt kanadı Duma Savunma Komitesi Bsaşkan Yardımcısı Eduard Vorobyov da görüşmeyle ilgili yaptığı açıklamada, dönemin ABD Başkanı Bill Clinton ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin’in ilişkisine atıfta bulunarak, “’Dostum Boris’ veya ’Dostum Bill’ şeklinde iki ülke arasındaki münasebetleri liderlerin iyi ilişkileriyle sınırlamak yerine, ülkeler arasında olumlu ilişkilerin kurulması daha önemli. Rusya ile ABD arasında ilişkilerde hiçbir mücadele söz konusu olamaz ve bu ilişkiler tüm Avrupa’ya ve dünyaya bir örnek olmalıdır” ifadesini kullandı.