91 yıllık devlet armasını arıyor!

Türkiye Cumhuriyeti için resmi kurumsal, “devlet arması” oluşturulması amacıyla Ak Parti harekete geçti. Dünyada sadece Türkiye ve Dominik Cumhuriyeti’nde devlet arması olmadığını gerekçe gösteren Ak Parti Şanlıurfa Milletvekili Zeynep Armağan Uslu’nun başını çektiği vekiller, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti Resmi Armasının Belirlenmesi Hakkında Kanun Teklifi’ni” TBMM Başkanlığı’na sundu.
Teklif yasalaşırsa Türkiye, Osmanlı İmparatorluğu’ndan sonra sahip olmadığı bir devlet armasına kavuşacak. Arma, büyükelçilik levhaları ile pasaportların üzerinde kullanılacak. Osmanlı İmparatorluğu’nda en son 2. Addülhamit döneminde kullanılan devlet arması, cumhuriyetin ilanı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla kaldırıldı. 91 yıldan bu yana Türkiye için devlet arması oluşturulmadı. Arma yerine ay yıldız ve bayrak kullandı.
Teklifle ilgili bilgi veren Uslu, “Uluslararası sistemde yer alan 203 ülke arasında arma oluşturmayan ülkeler sadece Türkiye ve Dominik Cumhuriyeti. Teklifin yasalaşmasıyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bir arması olacak” dedi.

12 üyeli komisyon
Teklife göre; Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni simgeleyecek armanın oluşturulması amacıyla Meclis’te iktidar ve muhalefet vekillerinin katılacağı 12 üyeli komisyon kurulacak. Komisyon, 3 ay çalışacak. İlk 2 ay resmi armanın belirlenmesi amacıyla ön hazırlık çalışmaları yapılacak.
Son 1 aylık sürede uzmanlardan oluşan çalışma grubu tarafından armanın tasarımı yapılacak. Komisyon, göreviyle ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden bilgi isteyebilecek, belge alabilecek. Arma tasarımının Komisyonca kabul edilmesi halinde resmi arma önerisi bir rapora bağlanacak. Öneri, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek ve kabul edilmesi halinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin resmi arması belirlenmiş olacak.

Bayrak neyinize yetmiyor?

Muhalefet ise yasa teklifine karşı tepki gösterdi:
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay: Türkiye’nin arması, al bayrağı ve T.C. ibareleridir. Bu teklif eğer fantazi değilse cumhuriyeti dönüştürmenin yeni bir adımıdır, yeni bir hamlesidir. Al bayrak neyinize yetmiyor?
MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu: Bunların hepsi gündem değiştirmeye yönelik girişim. Arma olsa ne olur olmasa ne olur. Türkiye ismi bir armadır, bayrağımız zaten bir armadır.
HDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan: Türkiye’nin arması bayraktır. Bu tür geçmişten bağlantı kurarak sembollere sığınmanın hiçbir anlamı yok. Devlet arması için bayrak yeterlidir. Bunlar yakında halifeliği de isterler.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın 1927’de açtığı yarışmada birincilik alan ama kullanılmayan Namık İsmail’n tasarladığı arma.

Yarışmayı kazandı ama resmileşmedi

1927’de Maarif Vekaleti (Milli Eğitim Bakanlığı), devlet armasını belirlemek üzere yarışma açtı. Yarışma, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin Osmanlı Devleti’nden ayrı olarak sembolize edilmesi amacıyla düzenlendi. Yarışmayı Namık İsmail’in hazırladığı arma kazandı. Armada kalkan yüzüne çizilen ve Türklüğün simgeleri sayılan meşale, harbe (kısa mızrak), kurt, başak, T.C. kısaltmalarını taşıyan İstiklal Madalyası yer aldı. Kalkanın ortasında ay ve yıldız resmedildi. Arma yarışmayı kazanmasına karşın resmileşmedi ve kullanılmadı.