1.5 derecelik kâbus senaryosu

Güney Kore’de gereçekleştirilen “Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli”nin ardından 8 Ekim günü “1.5 Derece Küresel Isınma Özel Raporu” açıklanacak. İklim Haber Platformu üyeleri ise global raporun açıklanmasından önce ilginç bir çalışmaya imza attı. Küresel ısınmaya bağlı 1.5 derecelik sıcaklık artışının Türkiye ve komşu ülkelere etkileri https://www.birbucukderece.com/ adlı kamuoyu bilgilendirme sayfasından yayımlanan ve “Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli”nde açıklanacak raporun özeti olarak gösterilen çalışmada, “Küresel ortalama sıcaklıklar bir derecenin üzerine çıktı. Türkiye’de ortalama sıcaklık artışı 1.5 dereceyi şimdiden geçti” ifadelerine yer veriliyor.

Kamuoyunu bilgilendirme raporunda, “Küresel iklim değişikliği, ülkemizin karşı karşıya olduğu ekonomik ve sosyal riskleri her geçen gün artırıyor. Türkiye’nin tümü için 1.5 derecelere varan sıcaklık artışı ve Türkiye’nin güney ve batı kesimleri için yüzde 30’lara varan yağış azalması öngörülüyor” deniliyor. 1.5 derecelik sıcaklık artışının Türkiye’ye etkileri kamuoyunu bilgilendirme sayfasında şöyle aktarılıyor:

- Türkiye’nin içinde bulunduğu bölge, son 900 yılın en kötü kuraklığını yaşıyor. Akdeniz havzasındaki son 900 yıldaki iklim trendlerini inceleyen NASA çalışmasına göre Türkiye, Kıbrıs, İsrail, Ürdün, Filistin ve Suriye bölgesinde 1998’de başlayan kuraklığın, son 900 yılda yağış bakımından en kısır geçen dönem olduğunu ortaya koydu.

- 2017 yılında, Türkiye’de ortalama sıcaklık 1970 yılına göre 1.5 derece artarak 14.2 derece olarak gerçekleşti. 1981-2010 ortalaması 13.5 derece olurken, ortalama artışın 0.7 derece olduğu tespit edildi.

- Türkiye’de 2017 yılında 598, 2016 yılında 654, 2015 yılında ise 731 meteorolojik afet gözlemlendi. Bu üç yıl, 1940’lardan beri ülke tarihinde en çok meteorolojik afetin görüldüğü yıllar olarak ön plana çıktı. Verilere göre, son üç yıldaki bu afetlerin ortalama yüzde 80’inden fazlası fırtına, şiddetli yağış, sel ve dolu afeti olarak gerçekleşti. Sadece yaz aylarında binlerce ev ve iş yerini su bastı.

- 2017’de Yalova’nın yüzölçümünün 1.3 katı orman yandı. 2 bin 411 orman yangınında bin 120 kilometrekare alan yandı. 2018’de de İzmir, Tunceli, Kastamonu, Bursa, Antalya, Çanakkale, Sivas, Hatay, Denizli ve birçok kentte orman yangınları binlerce ağacın kül olmasına sebep oldu.

- 2100 yılı bugünden 1.5 derece daha sıcak olursa, aşırı sıcaklıkların görülme sıklığı en az iki katına çıkacak.

- 1.5 derece artış, tatlı su kaynakları üzerindeki baskıyı ve Türkiye gibi hassas bölgelerde su kıtlığı riskini artıracak. 1.5 derecelik sıcaklık artışı, nehir ve göllerdeki tatlı su miktarını Akdeniz havzasında yüzde 9, Avustralya’da yüzde 10, Brezilya’nın kuzeydoğusunda ise yüzde 7 azaltacak.

- Sıcaklık artışını 1.5 derece sınırında tutmak, canlılar üzerindeki riskleri yarı yarıya azaltsa da, 1.5 derece senaryosunda 10 mercan kayalığının dokuzu 2050 yılından itibaren ciddi bozulma tehlikesi yaşayacak. Kara ve deniz yaşamı olumsuz etkilenecek, türler üzerinde baskı artacak. Ekolojik hasarlar ile tarımsal üretim düşecek, gıdaya erişimi zorlaştıracak.