Ülkemizin bu zor günlerinde özellikle gençler ve ilk kez konut sahibi olacaklar için çok önemli bir düzenleme hayata geçti. Konut hesabı ile ilk kez ev sahibi olacak kişilerin tasarruflarına devlet katkısı sağlanacak. Tasarruf oranının düşük olduğu ülkemizde otomatik katılımlı bireysel emeklilik sistemi gibi konut hesabı ve çeyiz hesabı da çok önemli iki düzenleme. Bugünkü yazımda konut hesabına ilişkin detayları açıklamaya çalışacağım.
1 Konut hesabı nedir?
Konut hesabı, tamamı kendisine ait bir konutu bulunmayan Türk vatandaşlarının ilk ve tek konut alımlarına destek olunması için açtıracakları banka hesabına devlet desteği sağlanması şeklinde işleyen bir sistemdir. Bu sistemin amacı, Türk vatandaşlarının tasarruf eğilimlerinin yükseltilmesi ve konut hesabına aktarılan paralara devlet desteği sağlanarak ilk kez ev sahibi olacak kişilerin nakit ihtiyaçlarının karşılanmasıdır.
2 Kimler konut hesabı açtırabilir?
Tamamı kendisine ait bir evi olmayan Türk vatandaşları konut hesabı açtırabilirler. Dolayısıyla, hisseli bir tapusu olan Türk vatandaşlarının da konut hesabı açtırması mümkündür.
Diğer yandan, Türk vatandaşlığından izinle çıkan kişiler, yani ‘mavi kartlılar’ konut hesabı açtıramazlar. Aynı şekilde, tamamı kendisine ait evi bulunan kişiler de konut hesabından faydalanamazlar. Tamamı kendi adına kayıtlı kat mülkiyetli, kat irtifaklı veya müstakil tapulu konut nitelikli taşınmaz mal sahipleri konut hesabı açtıramıyorlar. 18 yaşından küçükler adına da konut hesabı açtırılması mümkün. Ancak 18 yaşından küçük kişiler için konut hesabı veli veya vasisi tarafından açtırılabiliyor.
3 Konut hesabı nasıl ve nerede açtırılıyor?
Konut hesabı, konut hesabı açtırabilecek kişiler tarafından bankaların Türkiye’deki şubelerinde ve Türk Lirası cinsinden mevduat veya katılım fonu cinsinden açtırılıyor.
Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları konut hesabı açtırabiliyorlar, ancak açılacak hesabın bankaların Türkiye’deki şubelerinden ve Türk Lirası cinsinden açtırılması gerekiyor.
Diğer yandan, konut hesabı tek bir kişinin adına açılabiliyor, ortak hesap olarak konut hesabı açtırılamıyor.
4 Birden fazla konut hesabı açtırabilmek mümkün olur mu?
Bir kişi adına birden fazla konut hesabı açtırmak mümkün değil. Yani, bir kişi adına en fazla bir tane konut hesabı açtırılabiliyor.
Diğer yandan, bir bankada açtırılmış konut hesabının başka bir bankaya transfer edilmesi de mümkün değil.
Dolayısıyla, konut hesabı açtırılırken dikkatli düşünmek gerekiyor.
5 Konut hesabına para nasıl aktarılıyor?
Konut hesabı açtıran kişiler banka ile imzaladıkları sözleşme çerçevesinde konut hesabına para aktarıyorlar. Ödemeler aylık yapılabileceği gibi, üç ayda bir de yapılabiliyor. Aylık ödemeler en düşük 250 TL, en yüksek ise 2 bin 500 TL olabiliyor. Konut hesabına 2 bin 500 TL’nin üzerinde aylık ödeme yapılamıyor. Üç aylık ödemeler için alt ve üst limit üç kat olarak uygulanıyor.
6 Konut hesabına hangi sürede, ne kadar ödeme gerekiyor?
Konut hesabına yapılan ödemelerin her ay aynı miktarda olması gerekmiyor. Alt ve üst limitler içerisinde kalmak kaydıyla konut hesabına yapılacak ödemelerin her ay farklı miktarda olması mümkün.
Diğer yandan, konut hesabına aylık veya üç aylık ödeme dönemi içinde tek seferde ödeme yapılması da şart değil. Ödeme dönemi içerisinde birden fazla kez konut hesabına ödeme yapılabiliyor. Ödeme miktarı aylık veya üç aylık ödeme alt sınırına ulaştığında o dönem için ödeme yapılmış sayılıyor.
7 Konut hesabına her ay ödeme yapma zorunluluğu var mı?
Konut hesabına ödemeyi aylık periyotlarla yapan bir kişi yılda üç defa, üç ayda bir ödeme yapan bir kişi yılda bir defa ödeme yapmayabiliyor. Bu sınırlar içerisinde kalan ödeme yapılmama durumu konut hesabının işleyişini bozmuyor.
Ayrıca, konut hesabından bir yıl içerisinde iki kez para çekilmesi de mümkün. Konut hesabından para çeken bir kişinin çektiği para sonrası hesapta kalan miktarın konut hesabının açılış tarihinden itibaren ödenmesi gereken minimum rakamdan düşük olmaması gerekiyor.
8 Devlet katkısından nasıl yararlanılıyor?
Konut hesabı açtıran bir kişinin devlet katkısından yararlanabilmesi için bazı şartlar var. Buna göre konut hesabı açtıran bir kişinin en az üç yıl boyunca konut hesabına düzenli ödeme yapması gerekiyor.
Bunun yanında, kişinin Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde kat mülkiyeti tapusu olan, kat irtifakı tapusu olan ve yapı kullanma izin belgesi bulunan veya konut nitelikli yapı kullanma izin belgesi olan müstakil taşınmazlardan edinmesi gerekiyor.
Devremülk edinimi halinde devlet katkısı ödenmiyor. Ayrıca, edinilen bu konutların kişinin ilk ve tek konutu olması da devlet katkısı ödenmesi için şart.
9 Devlet katkısı ne kadar olacak?
Konut hesabına devlet katkısı, konut edinim tarihinde hesapta bulunan miktarın yüzde 20’si kadar. İlk kez ev sahibi olan bir kişi ev sahibi olduğu tarihte hesabında 50 bin TL varsa, 10 bin TL devlet katkısı alabiliyor. Devlet katkısı en fazla 15 bin TL olabiliyor.
Diğer yandan, konut hesabına devlet katkısından en üst düzeyde yararlanabilmek için konut hesabına en az beş yıl ödeme yapmak gerekiyor.
Beş yıl boyunca konut hesabına düzenli ödeme yapan kişilere yüzde 20 tutarında devlet katkısı yapılıyor. Konut hesabına üç yıldan fazla dört yıldan az ödeme yapan kişilere yüzde 15, dört yıldan fazla beş yıldan az ödeme yapan kişilere yüzde 18 oranında devlet katkısı veriliyor.
Üç yıldan fazla dört yıldan az ödeme yapan kişilere ödenecek devlet katkısı 13 bin TL’yi, dört yıldan fazla beş yıldan az ödeme yapan kişilere ödenecek devlet katkısı ise 14 bin TL’yi geçemiyor.
10 Devlet katkısının ödenmesi için nereye, ne zaman başvurmak gerekiyor?
Konut hesabına devlet katkısının hesap sahibine ödenmesi için hesap sahibinin konut edim tarihinden, yani evin satın alınmasından itibaren altı ay içerisinde hesabın bulunduğu bankaya başvuru yapması gerekiyor. Gerekli belgelerle yapılan başvuru sonrası devlet katkısı ödemesinin yapılabilmesi için gerekli şartların varlığının tespit edilmesi ile birlikte konut hesabına devlet katkısı banka tarafından hesap sahibine ödeniyor.
