‘Ambargo düğümü bu kez çözülsün’

Referandumun sonuçlanmasının ardından Türkiye, Rusya ile yaşanan ‘ticari’ sorunları aşmak için harekete geçti. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek başkanlığındaki geniş kapsamlı heyet, Rusya tarafından Türkiye’ye yönelik olarak uygulanan ekonomik ambargoların kaldırılmasını ele almak üzere Moskova’ya gitti. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin de bulunduğu heyet, Rusya Başbakan Yardımcısı Arkady Dvorkovich ile görüştü. Şimşek, toplantı sonrasında sosyal paylaşım platformu Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda “Moskova’da verimli bir toplantı yaptık. Tüm sorunları görüştük. Mayıs başında tekrar görüşüp, hızla çözüm üreteceğiz” ifadelerini kullandı. Zeybekci de Twitter üzerinden, “Rusya ile ticari ilişkilerimizin gerçek potansiyeline ulaşması için Moskova’dayız” değerlendirmesinde bulundu. Görüşme ardından bir açıklama yapan Rusya Başbakanlığı, tarafların karşılıklı kısıtlamaları en kısa sürede kaldırmayı hedeflediğini duyurdu. Heyetler arası görüşmelerde, yaş meyve ve sebze ithalatına uygulanan yasakların kaldırılması gündeme getirildi. Görüşmelerde ayrıca müteahhitlik başta olmak üzere sektör faaliyet yasakları ile Türk işçi çalıştırılmasına yönelik yasağın kaldırılması, vize uygulamalarında eskiye dönüşün sağlanması, karayolu ulaştırmasındaki kısıtların kaldırılması talepleri iletildi.
Olumlu beklenti hakim
TİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Satıcı, Rusya temaslarıyla ilgili, “olumlu gelişmeler olacağı beklentisi içindeyiz” dedi. Rusya’ya tarım ürünü ihracatında Türkiye için domates, üzüm ve narın önemine dikkat çeken Satıcı, iki ülke arasındaki krizin başlamasından beri b planları yaptıklarını ve başka ülkelere yoğunlaştıklarını ancak Rusya ile ticaretin her ülke açısandan da önemli olduğunu söyledi.
Bir şekilde gidiyordu!
Rusya için uygun fiyat, bol miktar ve tazeliğiyle Türkiye’nin tarımda ender ülkelerden birisi olduğunu vurgulayan Satıcı, Rusya’nın da Türkiye’ye buğday satamamaktan kaynaklı sıkıntıları olduğuna dikkat çekerek, “İki ülkenin ihracatında da zarar var. Karşılıklı fayda çerçevesinde bir fayda bulunacağını düşünüyoruz” dedi. Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş ise Rusya’nın tarım ambargosu için, “Yaş sebze meyvede üretici belli bir zarar gördü. Ama üçüncü elden yeni pazar buldu Türkiye. Ukrayna’ya ürün gitti. Bir şekilde Rusya’ya da ürün gidiyor. Irak üzerinden Rusya’ya gittiği söyleniyor. Türkiye’de üretimde artış bile var. Rusya da ithalat yapmamak için seralar kurmaya başladı. Siyasiler diplomatik dili kullanmak zorunda. Çünkü pazar ve Avrupa Birliği sorunu var. Bir ülkenin ihracatta bir ülkeye bağımlı kalması doğru değil. Bunların dışında özellikle küçük ve orta boyutlu işletmelerin desteklenmesi lazım” dedi.

İsrail’den domatese vergi yok

İsrail 1 kilo domatesin toptan satış fiyatının 7 liraya (7 şekel) kadar yükselmesi üzerine Tarım Bakanlığı, Türkiye’den ithal edilecek belli oranda domatesi gümrük vergisinden muaf tutma kararı aldı. Türkiye’den ne kadar domates ithal edileceği bilgisine yer verilmeyen haberde, gümrük vergisinden muaf olarak ithal edilecek ilk parti domatesin önümüzdeki hafta Türkiye’den İsrail’e ulaşacağı kaydedildi.

İki ülkeye büyük zarar

Uçak krizinin ardından Rusya’nın Türkiye’ye uyguladığı ambargodan oluşan zararı 1.5 milyar dolara çıkarken, Türkiye’nin de 2014-2016 arasında 1.7 milyar dolar zarar ettiği belirtildi. Rus basınında yer alan değerlendirmelerde, Türk domateslerinin arzı konusundaki yasağın Rusya’daki yerli tarım üreticileri için daha uygun koşullar oluşturdu ve sonuç olarak Rus marketlerinde domates fiyatlarının yükseldiği belirtildi.

Domates yasağı kaldırılabilir

Rus tarım ürünleri denetim ajansı Rosselhoznadzor Başkan Yardımcısı Aleksey Alekseyenko da Sputnik’e yaptığı açıklamada, Türkiye menşeli domatese yönelik yasağı kaldırabileceklerini belirterek, “Şöyle bir durumu tespit ettik: Türk domatesleri başka ülkeler üzerinden Rusya’ya getiriliyor. Dolayısıyla bu yasağı kaldırabiliriz. Ne zaman olacağı konusunda şu an tarih vermem zor. Türk meslektaşlarımızla konuyu görüşeceğiz. Dün Rosselhoznadzor Başkanı Sergey Dankvert de bu yasağın kaldırılabileceğini söyledi” dedi. Türkiye’nin Rus uçağını düşürmesinden sonra başlayan krizde Rusya, domates başta olmak üzere bazı ürünlerin Türkiye’den ithalatına ambargo koymuştu. Türkiye’nin de Rusya’dan ithal edilen buğday, mısır ve ayçiçeğinde yüzde 130 gümrük vergisi koyarak bu ürünlerin ithalatını fiilen imkansız hale getirmesi krizi başka bir noktaya taşımıştı.